Κρασό - κουβέντα. Στην υγειά μας!

Το κρασί είναι εμφιαλωμένη ποίηση.

- Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον


Μέρος Α

Το κρασί (επίσης οίνος) είναι ένα αλκοολούχο ποτό προϊόν της ζύμωσης των σταφυλιών ή του χυμού τους (μούστος). Ποτά παρεμφερή του κρασιού παράγονται επίσης από άλλα φρούτα ή άνθη ή σπόρους, αλλά η λέξη κρασί από μόνη της σημαίνει πάντα κρασί από σταφύλια.

Το κρασί είναι ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για διάφορους λόγους. Είναι αφενός ένα δημοφιλές ποτό που συνοδεύει και ενισχύει ένα ευρύ φάσμα ευρωπαϊκών και μεσογειακών γεύσεων, από τις πιο απλές και παραδοσιακές ως τις πιο σύνθετες και αφετέρου αποτελεί σημαντικό γεωργικό προϊόν που αντικατοπτρίζει την ποικιλία του εδάφους και το κλίμα ενός τόπου. Το κρασί χρησιμοποιείται επίσης σε θρησκευτικές τελετές σε πολλούς πολιτισμούς ενώ το εμπόριο κρασιού είναι ιστορικής σπουδαιότητας για πολλές περιοχές.

 Οι ρώγες του σταφυλιού, που αποτελεί και την πρώτη ύλη του κρασιού, περιέχουν σάκχαρα, οργανικά οξέα και νερό (πάνω από 70%). Η περιεκτικότητα σε αυτές τις ουσίες εξαρτάται κάθε φορά από την ποικιλία, το υπέδαφος, τις κλιματικές συνθήκες, αλλά και από την χρονική στιγμή της ωρίμανσης του σταφυλιού. Μετά την διαδικασία του τρύγου (συγκομιδής), ακολουθεί η γλευκοποίηση, η διαδικασία δηλαδή κατά την οποία εξάγεται το γλεύκος (ή συνήθως μούστος) από το σταφύλι. Για την έκθλιψη του μούστου χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι, συνηθέστερα με χρήση ειδικών μηχανημάτων που λειτουργούν συνθλίβοντας το σταφύλι ανάμεσα σε περιστρεφόμενους κυλίνδρους. Κατά τη γλευκοποίηση, επιβάλλεται η αφαίρεση των κοτσανιών (αποβοστρύχωση) του σταφυλιού, καθώς είναι επιζήμια τόσο για την γεύση του τελικού κρασιού, όσο και για την υγεία του καταναλωτή.

Στη συνέχεια ακολουθεί η τελική διαδικασία της ζύμωσης. Το οινόπνευμα που περιέχει το κρασί παράγεται από τα σάκχαρα του μούστου με την αντίδραση της αλκοολικής ζύμωσης, που επιτελείται από ειδικά ένζυμα, τις ζυμάσες των ζυμομυκήτων. Οι ζυμομύκητες υπάρχουν αδρανοποιημένοι στο φλοιό των σταφυλιών και καθώς έρχονται σε επαφή με το μούστο, πολλαπλασιάζονται και επιτελούν τη ζύμωση. Εκτός από αιθυλική αλκοόλη παράγεται και διοξείδιο του άνθρακα αλλά και μια σειρά δευτερευόντων προϊόντων και ενώσεων με καθοριστική σημασία πολλές φορές για την ποιότητα του οίνου. Η διαδικασία της ζύμωσης διαρκεί συνήθως 8-25 ημέρες. Είναι σύνηθες, να παρατείνεται ή να διακόπτεται η ζύμωση με τεχνητά μέσα, κυρίως μέσω της διατήρησης της θερμοκρασίας σε χαμηλά ή υψηλά επίπεδα αντίστοιχα. Ο χρόνος της ζύμωσης είναι καθοριστικός για το κρασί που θα παραχθεί τελικά. Επιπλέον γίνεται συνήθως λόγος για λευκή και ερυθρή οινοποίηση, ανάλογα με το χρώμα του παραγόμενου κρασιού.

Ιδιαίτερη αξία έχει τέλος και η διαδικασία ωρίμανσης του κρασιού. Θεωρείται γενικά πως ένα κρασί γίνεται καλύτερο όσο παλιώνει, ωστόσο διαφορετικά είδη κρασιού χαρακτηρίζονται και από διαφορετική διάρκεια ζωής. Επιπλέον ένα κρασί μπορεί να υποστεί και γήρανση, οπότε και δεν πρέπει να καταναλώνεται. Κύρια επιδίωξη αποτελεί στην πράξη η αργή και ελεγχόμενη οξείδωση του κρασιού. Η διάρκεια της ωρίμανσης του ποικίλλει και συνήθως κυμαίνεται από μερικούς μήνες έως λίγα χρόνια. Γενικά ελάχιστα κρασιά έχουν διάρκεια ζωής άνω των 50 ή 100 ετών, ενώ τα περισσότερα φθάνουν στην ποιοτική τους κορύφωση εντός μερικών χρόνων.

(Πηγή: Βικιπαίδεια)

Και κάτι ακόμα.........

Το φρέσκο κρασί δεν είναι ακόμη έτοιμο για κατανάλωση. Η οξύτητά του είναι πολύ τονισμένη και οι τανίνες του επιθετικές. Με την πάροδο του χρόνου όμως, το κρασί θα ωριμάσει και θα αποκτήσει την ισορροπία των γευστικών του χαρακτηριστικών.

Σε γενικές γραμμές τα λευκά, τα ροζέ και τα ελαφρά ερυθρά κρασιά, καταναλώνονται σε νεαρή ηλικία γιατί η ευχαρίστηση που μας προσφέρουν σχετίζεται με τη φρεσκάδα των αρωμάτων και της γεύσης τους. Αντίθετα, πολλά από τα "μεγάλα" λευκά κρασιά και το μεγαλύτερο μέρος των ερυθρών, κυρίως όταν εμφανίζουν ισχυρά τανικό και όξινο  χαρακτήρα, απαιτούν παλαίωση για την ανάδειξη του γευστικού τους πλούτου. 

Και το ταξίδι στον μαγικό κόσμο του κρασιού συνεχίζεται............... παίρνοντας μόνο μια μικρή γεύση από αυτό. Έχουμε ακόμα πολλά να πούμε. 

ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΓΕΥΣΙΓΝΩΣΙΑΣ

ΑΓΟΥΡΟ ~ Κρασί πολύ νεαρό,μεγάλη περιεκτικότητα οξέων.

ΣΩΜΑ ~ Κρασί πλούσιο σε συστατικά που αφήνουν το στόμα γεμάτο από γευστικές εντυπώσεις.

ΑΔΕΙΟ ~ Ενα κρασί χωρίς Σώμα.

ΑΡΩΜΑ ~ Περιγραφή των οσμών που είναι χαρακτηριστικές του σταφυλιού από το οποίο παράγεται το κρασί.

ΚΟΙΝΟ ΑΡΩΜΑ ~ Κρασί χωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Χρησιμοποιείται περισσότερο στα επιτραπέζια κρασιά.

ΦΙΝΟ ΑΡΩΜΑ ~ Ποικιλία με λεπτό ευγενικό άρωμα λουλουδιών και φρούτων.

ΑΡΩΜΑ ΡΑΤΣΑΣ ~ Η ποικιλία του σταφυλιού , συνήθως προσδίδει στο κρασί ιδιαίτερο άρωμα το οποίο αναγνωρίζεται εύκολα. 

ΜΠΟΥΚΕΤΟ ~ Το χαρακτηριστικό άρωμα παλαίωσης του κρασιού. Πρόκειται δηλαδή για το σύνολο των ουσιών που απέκτησε το κρασί ωριμάζοντας,και παλαιώνοντας.

ΕΠΙΓΕΥΣΗ ~ Η εντύπωση από το κρασί που μένει στο στόμα αφού το έχουμε πιεί

ΒΕΛΟΥΔΙΝΟ ~ Μαλακό κρασί ευχάριστο στον ουρανίσκο.

BOUCHONNE ~ Η οσμή και η γεύση αυτού του κρασιού θυμίζουν έντονα φελλό και το ελλάτωμα αυτό οφείλεται ακριβώς στο πώμα του

ΓΕΝΝΑΙΟΔΩΡΟ~ Είναι ένα κρασί με υψηλά γράδα (βαθμούς), πλούσιο σε γεύση και άρωμα.

ΕΛΑΦΡΥ ~ Αντιθέτως λέγεται ένα ευκολόπιοτο κρασί με χαμηλά γράδα.

ΖΩΗΡΟ ~ Το κρασί που έχει ευχάριστη οξύτητα και φρεσκάδα.

ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΟ ~ Το κρασί που παρουσιάζει αρμονία ανάμεσα στις επιμέρους γεύσεις του.

ΛΙΠΑΡΟ ~ Το κρασί που διαθέτει πλούσια υφή και γεμίζει το στόμα χωρίς να είναι "επιθετικό".

ΜΑΛΑΚΟ ~ Κρασί που δεν έχει ενοχλητική όξινη και στυφή γεύση.

ΣΚΛΗΡΟ και ΤΑΝΝΙΚΟ ~ Κρασί με έκδηλη οξύτητα.

ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ~ Κρασί με ισορροπία ανάμεσα στη βελούδινη γεύση και στο στόμα.

(Πηγή: Δάφνες)

Διαβάστε επίσης περί γευσιγνωσίας: http://www.myworld.gr/site/content.php?artid=2358